Ontruimen bij brand in de zorg: waarom iedereen een ontruimer moet zijn

Brand in een zorginstelling. Het is een scenario waar niemand op zit te wachten, maar wél een waar we allemaal op voorbereid moeten zijn. De complexiteit van een ontruiming in de zorg vraagt om een doordachte aanpak, waarin snelheid, veiligheid en samenwerking essentieel zijn. In deze blog duiken we in de uitdagingen waar zorginstellingen mee te maken hebben bij het ontruimen tijdens een brand en hoe een innovatieve aanpak – waarin iedereen een ontruimer is – kan bijdragen aan een veiliger en efficiënter proces.

Waarom is ontruimen in de zorg zo uitdagend?

In een zorginstelling is een ontruiming niet zo eenvoudig als “iedereen naar buiten”. De bewoners en cliënten zijn vaak minder zelfredzaam. Denk aan bedlegerige patiënten, rolstoelgebruikers of mensen met een cognitieve beperking. Dit betekent dat er niet alleen fysieke obstakels zijn, maar ook mentale uitdagingen voor zowel cliënten als personeel.

Daarnaast stelt artikel 6.20 van het Bouwbesluit duidelijke eisen aan het veilig gebruik van gebouwen, waaronder zorginstellingen. Het voorschrift benadrukt dat iedereen in een gebouw het pand veilig moet kunnen verlaten in geval van brand. Dit impliceert dat de verantwoordelijkheid voor een succesvolle ontruiming niet alleen bij een selecte groep BHV’ers kan liggen.

Maar hoe pak je dit aan? Hoe zorg je ervoor dat álle medewerkers – van de receptioniste tot het keukenpersoneel – hun rol kennen en effectief kunnen bijdragen aan een ontruiming?

De oplossing: van BHV’ers naar ‘Iedereen Ontruimer’

Bij CURA BHV geloven we dat een andere aanpak nodig is. Natuurlijk zijn opgeleide BHV’ers essentieel, maar een zorginstelling functioneert pas écht veilig als iedereen in het team een actieve rol speelt in een ontruiming. Hoe doen we dat? Met een innovatieve, hands-on aanpak die de traditionele BHV-training overstijgt:

1. Iedereen trainen, niet alleen BHV’ers

Onze aanpak begint bij de basis: álle medewerkers worden opgeleid in de kernvaardigheden van een ontruiming. Of het nu gaat om het herkennen van vluchtroutes, het helpen van minder zelfredzame cliënten of het effectief communiceren tijdens een noodsituatie, iedereen krijgt de tools en kennis die nodig zijn.

2. Simulaties op maat

Een algemene ontruimingsoefening is niet genoeg. Zorginstellingen hebben specifieke uitdagingen die om een maatwerkaanpak vragen. Bij CURA BHV organiseren we realistische, praktijkgerichte oefeningen die volledig zijn afgestemd op jouw locatie. Denk aan:

• Een nachtelijke ontruiming met minimale bezetting.

• Het veilig evacueren van bedlegerige patiënten.

• Het omgaan met panieksituaties bij cliënten of familieleden.

3. Focus op samenwerking

Ontruimen is teamwork. Tijdens onze trainingen leer je niet alleen hoe je zelf moet handelen, maar ook hoe je effectief samenwerkt
met je collega’s. Dit versterkt het gevoel van verantwoordelijkheid en creëert een cultuur waarin veiligheid centraal staat.

Wat levert dit op?

Het trainen van alle medewerkers als ontruimers biedt directe voordelen:

• Snellere reactie: In plaats van wachten op een BHV’er, kan iedereen direct actie ondernemen.

• Grotere veiligheid: Cliënten en bewoners krijgen sneller de hulp die ze nodig hebben.

• Betere samenwerking: Medewerkers voelen zich gesterkt en werken beter samen in noodsituaties.

• Voldoen aan regelgeving: Artikel 6.20 van het Bouwbesluit wordt niet alleen nageleefd, maar ook praktisch ingevuld.

Praktische tips voor jouw zorginstelling 

• Maak een risicoanalyse: Breng in kaart welke specifieke uitdagingen jouw locatie heeft bij een ontruiming.
  Zijn er smalle gangen, veel bedlegerige cliënten of beperkte vluchtroutes?
  
  
• Communiceer helder: Zorg ervoor dat iedereen in de organisatie begrijpt waarom ontruimingstraining belangrijk is.
  Betrek het team vanaf het begin bij dit proces.
  
  
• Plan een Table-top oefening: Met een table-top oefening bespreek je samen scenario’s en mogelijke oplossingen zonder
  direct in de praktijk te oefenen. Dit is een ideale manier om bewustwording te creëren en rollen te verduidelijken.
  
  
• Houd ontruiming top of mind: Maak ontruiming een terugkerend onderwerp in teamoverleggen of via interne communicatie. Veiligheid is geen ‘eenmalig’ project; het is een continu proces.

Samen naar een veiligere zorgomgeving

Bij CURA BHV staan we voor een frisse, creatieve benadering van veiligheid. We begrijpen de unieke uitdagingen van zorginstellingen
en weten dat innovatie en samenwerking de sleutel zijn. Wil je ontdekken hoe jouw organisatie veiliger kan worden?
Of ben je benieuwd hoe een training bij CURA BHV eruitziet?

Maak kennis met
BHV-coach Anouk

Schrijf je vandaag nog in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de nieuwste tips en trainingen!